Erken yaşta emeklilik hakkı için SGK'nın açıkladığı koşullar neler? 10 yıl erken emekli olma formülü son dakika duyuruldu!

Sosyal Güvenlik Müesseseyi SGK prim ödemesi yapmaya başlayan yurttaşlara muhtelif haklar tanıyor. Prim ödemelerinde ödenen meblağ ve müddet çoğaldıkça ise bazı hakların kapsamı genişliyor. Ödemelerin emin bir seviyeye gelmesi ile beraber ise yurttaşlara emeklilik hakkı sağlanıyor. Emekli olmak için sağlanan haklar ise bazı vaziyette esniyor. Emeklilik hakkı elde edebilmek için çalışanların SGK mevzuatında yapılan son tertip etmelerin ardından emekli olabilmeleri için emin bir yaşa erişmeleri aynı anda SGK prim ve gün koşullarını da sağlıyor olmaları gerekiyor. Peki erken yaşta emeklilik hakkı için SGK'nın açıkladığı koşullar neler?

10 YIL FORMÜLÜYLE ERKEN EMEKLİLİK

Emeklilik hakkı elde edebilmek için çalışanların SGK mevzuatında yapılan son düzenlemelerin ardından emekli olabilmeleri için belli bir yaşa ulaşmaları aynı anda SGK prim ve gün şartlarını da sağlıyor olmaları gerekiyor. 

Ancak Sosyal Güvenlik Kurumu işe giriş tarihine göre vatandaşlara erken emeklilik hakkı tanıyor. 10 yıllık çalışma süreci ile elde edilebilecek bu erken emeklilik hakkında ise standart 3 emeklilik şartının yanı sıra ek koşullar bulunuyor. 

10 yıl çalışma yani 3600 prim günüyle emekli olmak isteyen vatandaşların dikkat edecekleri ilk husus işe giriş tarihi. Bunun yanında çalışanların sağlamaları gereken bir diğer koşul ise yaş şartı. Erken emeklilikte de belli bir yaşa gelmiş olma şartı bulunuyor. 

İşte SGK mevzuatında yer alan 10 yıl çalışma süresi ile erken emeklilik koşulları.
9 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi yapılmış ve çalışmaya başlamış olan vatandaşlara 10 yıllık prim ödemeleri yani 10 yıllık çalışma süreleri kapsamında emeklilik hakkı tanınıyor. 

Kaç Yaşında Emekli Olurum? 

1999 öncesinde sigortaya giriş yapmış olanların emeklilikleri için 15 yılın geçmesi, 3600 günlük primin yatırılmış olması ve kadınların en az 50, erkeklerin de en az 55 yaşını tamamlamış olması gerekiyor. Eğer diğer koşulların yanında yaş şartı sağlanıyorsa emeklilik yaşı, yaş şartının sağlandığı tarihe göre belirleniyor. 

1999 SONRASI İŞE GİRENLER İÇİN KISMİ EMEKLİLİK

1999 yılı öncesinde SGK girişi olanlar için sistem yukarıda yer alan şartlara göre işliyor. 1999 yılı sonrası işe girenler için ise kısmi emeklilik uygulanıyor. Kısmi emeklilik sisteminde ise 15 yıllık süre 25 yıla, 3600 gün ise 4500 güne yükseliyor. Yani vatandaşlar 25 yıllık çalışma süreci ve 4500 gün prim ödemesiyle emekliik hakkı sağlıyorlar. 

Emekli olacak olan vatandaşlar için borçlanma hakkına dikkat edilmesi gerekiyor. Borçlanma hakkı ile prim borçları tamamlanabilir. Burada erkeklerin askerlik, kadınların ise doğum borçlanması yapma hakları bulunuyor.

Yıpranma hakkı nasıl hesaplanıyor?

Örneğin yıpranma payı hakkına sahip olan mesleklerde çalışana çalıştıkları her yıl için ilave 90 gün fiili hizmet zammı veriliyorsa, 12 ay çalışan bir personel, 15 ay çalışmış gibi kabul ediliyor. Buna göre, normalde her yıl emeklilikte 360 gün olarak kabul edilirken, fiili hizmet zammı kapsamındaki mesleklerde her yıl 360 güne ilave olarak 60 ile 180 gün arasında değişen oranlarda prim ödeme gün sayısı ilave ediliyor. Yani, normal bir işte çalışanın emekliliğinde yılda 360 gün dikkate alınırken, fiili hizmet zammı kapsamındaki işlerde 420 ile 540 gün arasında prim ödeme günü dikkate alınıyor.

Yıpranma hakkı kimleri kapsıyor?

Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar 60 - 90 gün

Cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar 60 gün

Cıva üretimi işleri sanayinde çalışanlar 90 gün

Çimento fabrikalarında çalışanlar 60 gün

Kok fabrikalarıyla Termik santrallerde çalışanlar 60 gün

Alüminyum fabrikalarında çalışanlar 60 gün

Demir ve çelik fabrikalarında çalışanlar 90 gün

Döküm fabrikalarında çalışanlar 60 gün

Asit üretimi yapan yerlerde çalışanlar 90 ile 180 gün

Madenlerin yer altında çalışanları 180 gün

Radyoaktif ve doğal ve yapay radyoaktif, radyoiyonizan maddeler radyoiyonizan maddelerle veya bütün diğer korpüsküler emanasyon kaynakları yapılan işler ile yapılan işlerde çalışanlar 90 gün.

Su altında çalışanlar 60 gün.

Belgeleyenler yıpranma hakkı kullanabilir

Genelgede, çalıştığı işyeri esas faaliyet konusu itibarıyla FHSZ kapsamında olmayan ancak kanunda sayılan ve yıpranmaya tabi işte çalışanlara da kolaylık sağlandı. Örneğin, motorlu piston imalatı yapan bir işyeri normalde FHSZ'ne tabi değil. Ancak, bu işyerinde dökümhane var ise bu dökümhanede çalışan işçiler, demir-çelik işçilerinde olduğu gibi yılda 90 gün yıpranma hakkından yararlanabilecek. Ancak, bu haktan yararlanabilmek için SGK'ya başvuru yapılması ve durumun belgelendirilmesi gerekiyor.

Ekonomiajansi.com